Bugün 16 Haziran Dünya Deniz Kaplumbağaları Günü. Türkiye, dünya denizlerinde bulunan yedi farklı deniz kaplumbağası türünden ikisi olan Yeşil deniz kaplumbağası (Chelonia mydas) ve İribaş deniz kaplumbağasının (Caretta caretta) Akdeniz’deki en önemli yuvalama alanlarından biri. IUCN (Dünya Doğayı Koruma Birliği) tarafından hazırlanan Kırmızı Listeye göre iki tür de “tehlike altında”.
Dünyanın en yaşlı denizcilerinin yaşamaya devam etmesi için yuvalama kumsallarını korumak büyük önem taşıyor. WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı), Adana’da Sugözü kumsalında inşaatı devam eden Hunutlu Kömürlü Termik Santral projesinin Akdeniz Havzası’ndaki önemli yeşil deniz kaplumbağası yuvalama alanlarından birini yok ettiğine dikkat çekiyor.
Adana’nın Yumurtalık ilçesinde ithal kömürle çalışacak Hunutlu Termik Santral projesinin ve projeye ait kıyı ve deniz yapılarının bulunduğu Sugözü Kumsalı, ülkemizdeki önde gelen deniz kaplumbağası yuvalama alanları arasında. IUCN’in Kırmızı Listesine göre “tehlike altında” kategorisinde yer alan yüzlerce Yeşil deniz kaplumbağası ve İribaş deniz kaplumbağası her yıl bu bölgede yumurta bırakıyor. Mevzuatımıza göre de bu alanda termik santral yapılması hukuka aykırı. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü (DKMP) tarafından yayımlanan “Deniz Kaplumbağalarının Korunmasına İlişkin 2009-10 sayılı Genelge’ye göre, bu alan korunması gereken önemli deniz kaplumbağası yuvalama alanlarından biri; yani bu kumsala çivi dahi çakılmaması gerekiyor.
Aslı Pasinli: ‘Denizlerimiz, Deniz Kaplumbağaları Sayesinde Nefes Alıyor’
WWF-Türkiye Genel Müdürü Aslı Pasinli santral projesini değerlendirdi: “Proje için yapılan iskele, kaplumbağaların habitatını ikiye bölüyor. Sahildeki inşaat, kaplumbağa yuvaları için büyük risk oluşturuyor. Yılda 1,5 milyar ton soğutma suyu kullanacak tesisten çıkacak su deniz suyu sıcaklığından 7°C daha fazla olacak. Yaz aylarında sıcaklıkların artmasıyla ölümcül sonuçların ortaya çıkması muhtemel. Yeşil deniz kaplumbağaları deniz çayırları ile besleniyor, denizlerdeki oksijen ve besin dengesini koruyarak sağlıklı deniz ekosistemlerine sahip olmamızı sağlıyor. Bizim de temiz hava kaynağımız olan denizler bir anlamda dünyanın en yaşlı denizcisi deniz kaplumbağalarının sayesinde nefes alıyor.” dedi. Pasinli, kumsalın korunmasına yönelik Türkiye’nin yükümlülüklerine de dikkat çekti: ““tehlike altındaki türler ve onların doğal yaşam ortamları korunamadığı için ülkemizin de taraf olduğu Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi’nin üç maddesi ihlal ediliyor. Sözkonusu santral inşaatı aynı zamanda taraf olduğumuz, Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (Bern Sözleşmesi)’nin 4. ve 6. maddelerine de aykırı.”
İskenderun Körfezi’nde Hunutlu Termik Santralinin yapıldığı yere 20 km uzaklıkta bulunan başka bir kömürlü termik santral inşaatı ise proje alanında Caretta caretta ve İskenderun kertenkelesi gibi türlerin bulunması sebebiyle, Aralık 2019’da Hatay 1. İdare mahkemesi tarafından iptal edilmişti.
WWF-Türkiye ile birlikte 18 doğa koruma kuruluşunun 2 Haziran’da change.org üzerinden başlattığı Adana’ya Temiz Hava imza kampanyası ile Hunutlu Kömürlü Termik Santrali projesinin durdurulması için bugüne kadar 22.000’den fazla imza toplandı.